سینماایده‌آل - پشت‌خط مانده‌ها

آمار فیلم‌های پشت خط اکران سینما تا حدود یک سال قبل نزدیک به ۳۰۰ فیلم بود و اگرچه در سال ۱۴۰۱ بیش از ۳۵ فیلم روی پرده رفتند، اما با مجوزهای صادر شده در هفت ماه گذشته همچنان تعداد زیادی فیلم اکران نشده وجود دارد.

به گزارش ایسنا، شورای پروانه نمایش سازمان سینمایی از ابتدای امسال تاکنون حدود ۳۰ پروانه نمایش صادر کرده که نام بیشتر آن‌ها در سایت سازمان سینمایی درج شده است ولی با وجود داشتن مجوز هنوز در سینماهای کشور روی پرده نرفته‌اند. برخی از این فیلم‌ها اولویت‌شان را به حضور در جشنواره‌های خارجی قرار داده‌اند و برخی دیگر هم به نظر می رسد با توجه به افت دوباره مخاطب در سینماها،فعلا برنامه مشخصی برای اکران ندارند.
اگرچه شورای صنفی نمایش و شورای راهبردی اکران درصدد بودند که بعد از عزاداری‌های ماه صفر و از ابتدای پاییز تدارک بهتری برای رونق اکران داشته باشد، اما برنامه‌ریزی‌ها باز هم به بن‌بست خورده چرا که با وجود فروش نسبتا خوب فیلم‌ها در دو ماه گذشته، گیشه سینماها با ناآرامی‌های اخیر در کشور دوباره به رکود برگشتند. البته ممکن است با پخش مسابقات فوتبال جام جهانی وضعیت سالن‌های سینمایی به طور موقت اندکی بهبود یابد، اما برای دعوت دوباره مردم به سینماها باید شرایط دیگری مهیا شود بویژه آنکه با وجود افزایش تعداد فیلم‌های در نوبت اکران، بعضی سینماگران و سینمادارها معتقدند برای رونق سینما باید حال مردم هم خوب باشد تا انگیزه برای اکران فیلم‌ها به وجود آید.
در ادامه این گزارش فیلم‌هایی که از ابتدای ۱۴۰۱ تاکنون پروانه نمایش گرفته‌اند ولی فعلاً خبری از اکران آن‌ها نیست، مرور می‌شوند.
تازه‌ترین فیلمی که پروانه نمایش آن صادر شده، «جنگ جهانی سوم» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی هومن سیدی است که بر اساس اطلاعات بارگذاری شده در سایت سازمان سینمایی تاریخ صدور پروانه آن نهم مهرماه است. این فیلم که به عنوان نماینده سینمای ایران در اسکار انتخاب شده، ظاهراً در این روزها در حال سپری کردن اکران یک هفته‌ای خود در پردیس سینمایی مگامال است تا یکی از شرط‌های مهم شرکت در اسکار را - که همان اکران هفت روزه در کشور مبدا است - رعایت کرده باشد.
اواخر شهریور خبر صدور پروانه نمایش برای سه فیلم از سوی سازمان سینمایی منتشر شد که البته در سایت سازمان به آن‌ها اشاره‌ای نشده است. این سه فیلم «روشن»، «نبودن» و «رویای کاغذی» بودند که بجز «روشن» دو فیلم دیگر پیش‌تر در جشنواره‌های خارجی شرکت داشتند. «روشن» ساخته روح‌الله حجازی از فیلم‌های مشکل‌داری بود که با وجود نمایش در جشنواره فجر و گرفتن جایزه، در چند سال گذشته موفق به گرفتن پروانه نمایش نشده بود و یکی از دلایل اصلی آن هم تلخی فیلم ذکر می‌شد اما در نهایت با اصلاحاتی مجوز اکران آن صادر شد و تصمیم چندی قبل سازندگان، اگر هنوز تغییری نکرده باشد بر اکران فیلم در آذرماه بود.
از زمان اکران دو فیلم دیگر یعنی «نبودن» ساخته علی مصفا و «رویای کاغذی» ساخته علی عطشانی نیز تاکنون خبری منتشر نشده است.
فیلم دیگری که تاریخ صدور پروانه نمایش آن در شهریور ثبت شده، فیلم سینمایی «۲۸۸۸» به کارگردانی کیوان علیمحمدی و علی‌اکبر حیدری است. برای اکران این فیلم دفاع مقدسی که سال گذشته در جشنواره فجر رونمایی شد زمان قطعی اعلام نشده است.
«روز سیب» به کارگردانی محمود غفاری و تهیه‌کنندگی الهه نوبخت نیز در شهریورماه مجوز گرفته اما فعلا بیشتر سرگرم حضور در جشنواره‌های خارجی است. فیلم «رو در رو» به کارگردانی حسین شهابی هم که ابتدای شهریور پروانه نمایش گرفت، طبق گفته خود شهابی که تهیه‌کننده فیلم نیز است، قرار بود در همین پاییز اکران شود اما با توجه به وضعیت این روزهای سینما مشخص نیست برنامه او همچنان برای اکران پابرجاست یا خیر.
«شهر خاموش» به تهیه‌کنندگی سید رضا محقق و کارگردانی احمد بهرامی نیز تابستان امسال پروانه نمایش گرفت و سازندگانش قصد دارند آن را ابتدا در جشنواره فجر رونمایی کنند.
فیلم «خط نجات» به کارگردانی وحید موسائیان و تهیه‌کنندگی آزیتا موگویی مدتی قبل پروانه نمایش گرفت و هنوز به اکران نرسیده است.
«بیرو» به کارگردانی مرتضی‌علی عباس‌میرزایی و تهیه‌کنندگی مجید برزگر از فیلم‌هایی است که سال گذشته در جشنواره فجر نمایش داده شد. این فیلم که نگاهی به زندگی علیرضا بیرانوند دروازه‌بان تیم ملی فوتبال ایران دارد تابستان امسال پروانه نمایش گرفت و شاید همزمان با جام جهانی زمان روزهای مناسب برای اکران آن باشد که درباره این فیلم هم خبری قطعی منتشر نشده است.
دو فیلم دیگری که در تیرماه امسال پروانه نمایش گرفتند «کوچه ژاپنی‌ها» و «ستون ۱۴» هستند که آن‌ها نیز اکران نشده‌اند. «کوچه ژاپنی‌ها» به تهیه‌کنندگی علی‌اکبر ثقفی و کارگردانی امیرحسین ثقفی سال گذشته متقاضی شرکت در جشنواره فجر بود و اگرچه نظر مثبت برخی اعضای هیئت انتخاب را کسب کرد اما در آن مقطع موفق به دریافت پروانه نمایش نشد. «ستون ۱۴» نیز به تهیه‌کنندگی علیرضا قاسم‌خان و کارگردانی امیرحسین همتی ساخته شده که طبق اعلام تهیه‌کننده‌اش سال گذشته متقاضی حضور در جشنواره فجر بود اما از فهرست ۲۲ فیلم اعضای هیئت انتخاب بیرون ماند. سازندگان این فیلم زمان مناسب اکران آن را پاییز امسال می‌دانستند ولی فعلا خبری از نمایش آن نیست.
فیلم «۱۹» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی منیژه حکمت هم از جمله فیلم‌های پشت خط اکران است که چند ماه قبل پروانه نمایش گرفت.
فیلم «۸ روز هفته» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی غلامرضا سائلی از جمله آثاری است که خردادماه امسال مجوز اکران گرفت و جزئیاتی از آن در دسترس نیست.
فیلم «نقره داغ» به تهیه‌کنندگی غلامرضا گمرکی و کارگردانی محسن آقاخان، «سینگو» به کارگردانی علیرضا محمدی و تهیه‌کنندگی ایرج محمدی، «گیجگاه» به تهیه‌کنندگی ولی‌الله مدنی و کارگردانی عادل تبریزی، «زندگی و زندگی» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی علی قوی‌تن که نگاهی به دوران کرونا هم داشته و «زنانی که با گرگ‌ها دویده‌اند» به تهیه‌کنندگی محمدرضا شرف‌الدین و کارگردانی امیراطهر سهیلی از دیگر فیلم‌هایی هستند که در بهار امسال پروانه نمایش گرفتند ولی هنوز اکران نشده‌اند.
در این میان قرار بود فیلم «گیجگاه» در همین روزها روی پرده سینماها باشد که احتمالاً با تاخیر روی پرده خواهد رفت. همچنین فیلم «زنانی که با گرگ‌ها دویده‌اند» در سال‌های گذشته در چند جشنواره خارجی شرکت کرده و تصمیم سازندگانشان بر این بود که با بهتر شدن شرایط پس از کرونا آن را اکران عمومی کنند.
فیلم «بی مادر» به تهیه‌کنندگی محمدرضا مصباح و کارگردانی سید مرتضی فاطمی هم که در جشنواره فجر سال گذشته نمایش داده شد، اردیبهشت امسال پروانه نمایش گرفته است. همچنین «شیرجه بزرگ» به کارگردانی کریم لک‌زاده و تهیه‌کنندگی محمدرضا شفیعی، «لیپار» به کارگردانی حسین ریگی و تهیه‌کنندگی سعید خانی که در جشنواره فیلم کودک حضور داشت از دیگر فیلم‌های دارای مجوز و اکران نشده هستند.
«نگهبان شب» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی رضا میرکریمی، «دسته دختران» به کارگردانی منیر قیدی و تهیه‌کنندگی محمدرضا منصوری، «میان صخره‌ها» به تهیه‌کنندگی محمد احمدی و کارگردانی مختار عبدالهی و «احمد، به تنهایی» ساخته حسین مهکام نیز از دیگر آثاری هستند که ابتدای سال ۱۴۰۱ پروانه نمایش آن‌ها صادر شده ولی به اکران نرسیدند.
در کنار این‌ها، اگر چند ماه در سال ۱۴۰۰ به عقب برویم باز هم فیلم‌های دیگری هستند که در دولت سیزدهم پروانه نمایش گرفتند و تاکنون نمایش داده نشده‌اند مثل «ملخ» به تهیه‌کنندگی منیژه حکمت و کارگردانی فائزه عزیزخانی که تاکنون بیشتر خبرهای جشنواره‌ای آن منتشر شده، «عروس خیابان فرشته» به تهیه‌کنندگی محمدرضا شریفی‌نیا و کارگردانی مهدی خسروی، «برف آخر» به تهیه‌کنندگی حسن مصطفوی و کارگردانی امیرحسن عسگری، «شهرک» به تهیه‌کنندگی علی سرتیپی و کارگردانی علی حضرتی، «ملاقات با جادوگر» به تهیه‌کنندگی حمید اعتباریان و کارگردانی جمشید بهرامیان، «رفقای اورژانسی» به تهیه‌کنندگی علی شاه‌حاتمی و کارگردانی حسین و حسین صیدخانی، «جوجه تیغی» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی مستانه مهاجر.
برخی از این فیلم‌ها مثل «جوجه تیغی» و «ملاقات با جادوگر» در مقاطعی قرار بود اکران شوند که با توجه به مساعد نبودن شرایط اکران و میزان مخاطب، منتفی شدند.
این تعداد فیلم اکران نشده در شرایطی روی دست سینما مانده‌اند که بعضی دست‌اندرکاران اکران و کارشناسان سینما تاکید می‌کنند تمام فیلم‌های در صف اکران لزوما نباید منتظر نمایش روی پرده سینما باشند و می‌توانند فرصت‌های دیگری همچون اکران آنلاین را تجربه کنند. با این حال حتی اگر این اتفاق رخ دهد و فیلمسازانی حاضر شوند سرمایه مادی و معنوی تولید خود را در معرض ریسک اکران آنلاین که با انتشار سریع کپی غیرقانونی همراه است، قرار دهند وضعیت باقی فیلم‌ها بویژه در شرایط فعلی مشخص نیست.