در آرشیو ملی ایران (سازمان اسناد و کتابخانه ملی) اسناد زیادی دربارهی فیلم «گاو» نگهداری میشود که شامل قراردادها، هزینههای ساخت، اکران و توفیقات بینالمللی و مخالفتها با نمایش آن در خارج از کشور است.
.
دومین تجربه فیلمسازی داریوش مهرجویی، کارگردان جوان سینما پس از «الماس۳۳» با این شرط توانست روی پرده سینما پدیدار شود که اول فیلم بنویسند: داستانی که در این فیلم از نظر تماشاچیان محترم میگذرد، مربوط به چهل سال قبل میباشد، قراردادی در ۱۴ خرداد ۱۳۴۷ بین ادارهی کل امور سینمایی کشور و غلامحسین ساعدی و داریوش مهرجویی برای ساخت فیلم «گاو» امضا شد که حقالزحمه کارگردانی و تنظیم سناریو، دکوپاژ، امتیاز کتاب و دستمزد هنرپیشگان و یک فیلمبردار به مبلغ ۱.۴۵۰.۰۰۰ ریال بود.
.
فیلم البته چنانکه مهرجویی در نامهای به وزیر وقت فرهنگ و هنر نوشت، با استقبال منتقدان روبهرو شد: از نظر آقای جلال آلاحمد فیلم مهمی است و نباید آن را یکبار دید. از نظر آقای دکتر رضا براهنی (شاعر و منتقد ادبی) فیلم فوقالعاده است و از نظر خانم سیمین دانشور (همسر آقای آلاحمد) فیلم برخلاف نمایش آن روی شخص مشحسن زیاد تأکید نمیکند و از این رو نسبت به تئاتر آن «ناموفق»تر است.
.
فیلم یک یا دو سال توقیف بود و وقتی راهی جشنوارههای خارجی شد، توفیقات زیادی کسب کرد. «گاو» نخستین بار در سال ۱۳۵۰ در جشنواره فیلم ونیز، بدون زیرنویس انگلیسی به نمایش درآمد و جایزه منتقدان بینالمللی این جشنواره را به دست آورد.
.
این فیلم در جشنواره فیلم شیکاگو هم به نمایش درآمد و جایزۀ هوگو نقرهای بهترین بازیگر را نصیب عزتالله انتظامی کرد که در نقش مشحسن ظاهر شده بود. پس از انقلاب نیز امام خمینی (ره) درباره فیلم «گاو» فرمودند: غالبا فیلمهایی که خود ایرانیها درست میکنند، به نظرم بهتر از دیگران است مثلاً فیلم «گاو» آموزنده بود./فیلم پلاس